Izerskie ścieżki i bezdroża, czyli co robię na wsi późną jesienią

Tak. To jest zachód słońca ;) 

Dni są krótkie. Nawet bardzo krótkie, bo na naszym zboczu słońce wychodzi zza góry po dziewiątej, a znika za Blizborem tuż przed czternastą. Jeśli więc chce się iść na spacer, trzeba wybrać godziny przedpołudniowe. A spaceruję dużo, pchając lub ciągnąc przyczepkę rowerową z Jasiem. Te wycieczki daja nam dużo radości. Ja mam pretekst do wędorwania, Jaś - dużo świeżego powietrza, a mama Jasia - czas dla siebie. Każda młoda mama wie, jak ważny jest ten czas.
Nie mamy z Jasiem jednej ustalonej trasy, wszystko zależy od... siły wiatru i położenia chmur. Dlaczego?

Krótki izerski dzień

Cień Góry

Jaś mieszka pod lasem. Ostatnie promienie słońca przed domem widział w listopadzie, a następne rozbłysną dopiero w lutym lub marcu. Tak. Wyobraźcie sobie, że wcale nie trzeba jechać do słynnych Budnik, żeby znaleźć się w miejscu, gdzie zimą nie ma słońca. Można odwiedzić sąsiadów.
 U nas jest nieco lepiej, bo Domek pod Orzechem oświetlony jest kilka godzin. Z tego też powodu, zabierając Jasia na spacer planuję trasę tak, by przebiegała jak najwięcej w słońcu, którego nam tak teraz brakuje. Drugim wyznacznikiem spaceru jest wiatr. Gdy wieje od południa lub zachodu, idziemy na łąki w kierunku Przecznicy i okrążamy Stożek, gdyż pobliskie góry skutecznie osłaniają te zalane słońcem zbocza od silnych podmuchów. W pozostałych sytuacjach należy zejść w dolinę, podążać przez Gierczyn i liczyć, że tam będzie cieplej i ze słabszym wiatrem.

Nasze ścieżki i dróżki

Droga do wsi

Ponieważ Jaś podróżuje w przyczepce rowerowej, możemy pozwolić sobie na spacery nie tylko po żwirowych i asfaltowych drogach, ale także poruszać się po ledwo zaznaczonych starych duktach czy polnych ścieżkach, których nie brakuje na zboczach Blizbora, Stożka czy Prochowej.

A te nasze izerskie drogi są specyficzne. Biegną według sobie tylko znanych reguł, wiją się, pną i opadają, zakręcają nagle lub... znikają w gąszczu lasu. Nie podlegają żadnym prawom, Tworzone są na doraźne potrzeby określonej grupy ludzi lub zwierząt i gdy przestają być potrzebne, po prostu znikają. Nieraz widząc jakąś drogę, próbuję odtworzyć jej wygląd i przebieg sprzed kilkunastu czy kilkudziesięciu lat i stojąc zadumana nie odnajduję jej w pamięci lub po bliższym przyjrzeniu się jej otoczeniu, dostrzegam kilka metrów dalej dawną trasę, teraz zarosłą gęstwiną jeżyn i paproci.

Czasem napotykam w lesie zapomniany kamienny dukt, pamiętający zamierzchłe czasy, wówczas przystaję, marząc, że kamienie przemówią i opowiedzą historię, która przeminęła i trudno ją odtworzyć. Zadziwia mnie spora ilość takich dawnych duktów, pozostałości mostków przerzuconych nad potokami, bo pokazuje jak ludne i dobrze zagospodarowane były to miejsca. Ach! I żadna mapa tych naszych izerskich ścieżek nie ogarnia! Nawet szlaki turystyczne zaznaczane są inaczej niż biegną w rzeczywistości.

Rozmowy z niemowlakiem

Trzy psy, jeden patyk.

Naszym spacerom zazwyczaj towarzyszą psy: nasz i sąsiadów. Zatem większość dialogów lub monologów dotyczy tego, co robią zwierzaki. Jaś jest bacznym obserwatorem, więc gdy zaczyna gaworzyć, sprawdzam, co go poruszyło, co pokazuje rączką. Czasem zdarza się, że Jaś milknie, a ja dalej opowiadam o drzewach, chmurach, niebie i zwierzętach. I nagle uświadamiam sobie, że gadam do śpiącego dziecka. Punktem kulminacyjnym spaceru górskimi ścieżkami jest wizyta u kur i kóz. Dopóki nas nie zasypało, kozy spędzają dni na pastwisku, a kury na wybiegu. Dzięki temu Jaś może się im przyglądać i poznawać ich zwyczaje.

Mamy też swoją wiejską pioseneczkę dostosowaną do zwierzaków oglądanych w gospodarstwie:

Kury robią ko-ko-ko

Koty robią miau miau miau

Pieski robią hau hau hau

Kozy robią me me me

Jasiu woła łe łe łe.

Oboje się przy niej dobrze bawimy, a ja czekam kiedy Jaś zacznie powtarzać onomatopeje. Sądzę, że stanie się to lada dzień, bo niemowlęta rozwijają się dynamicznie i każdego dnia zaskakują nową aktywnością. 

Kierunek: Radoszków

Na zboczu Stożka

Szlak dawnego górnictwa